شورش بختیاری ها در سال ۱۳۰۸ش. (شورش علی مردان خان بختیاری)

نویسندگان

ساسان طهماسبی

استادیار تاریخ ایران/ دانشگاه پیام نور مرکز شهرضا محمد رستمی

استادیار تاریخ اسلام/ دانشگاه پیام نور مرکز نجف آباد

چکیده

در سال 1308ش. شورش گسترده ای در میان ایل بختیاری به وقوع پیوست که برای دولت نوظهور پهلوی مشکلاتی جدی ایجاد کرد. این شورش، که توسط یکی از خوانین بختیاری به نام علی مردان خان رهبری می شد، تلفات و خسارات زیادی به ارتش نوپدید رضاشاه وارد آورد و او را وادار کرد سیاست جدیدی در قبال ایل بختیاری در پیش گیرد. دستگیری سران ایل و تضعیف قدرت سیاسی و نظامی آن، با اجرای طرح های خلع سلاح و اسکان عشایر، محورهای اصلی این سیاست بودند. مهم ترین سوالی که در مورد این واقعه وجود دارد این است که ریشه ها و عوامل بروز این شورش و نتایج آن برای ایل بختیاری کدام اند؟ ماهیت این شورش نیز جای سوال دارد، اینکه آیا این شورش از همان ابتدا یک حرکت ضد دولت مرکزی بود یا یک درگیری درون ایلی؟ این پژوهش بر آن است با استناد به اسناد و شواهد موجود زمینه های بروز این شورش، تاثیر آن بر روابط بختیاری ها و رضاشاه و ماهیت این شورش را از منظر رویکرد شورشی ها نسبت به دولت نوظهور پهلوی مورد بررسی قرار دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شورش بختیاری ها در سال 1308ش. (شورش علی مردان خان بختیاری)

در سال 1308ش. شورش گسترده ای در میان ایل بختیاری به وقوع پیوست که برای دولت نوظهور پهلوی مشکلاتی جدی ایجاد کرد. این شورش، که توسط یکی از خوانین بختیاری به نام علی مردان خان رهبری می شد، تلفات و خسارات زیادی به ارتش نوپدید رضاشاه وارد آورد و او را وادار کرد سیاست جدیدی در قبال ایل بختیاری در پیش گیرد. دستگیری سران ایل و تضعیف قدرت سیاسی و نظامی آن، با اجرای طرح های خلع سلاح و اسکان عشایر، محورها...

متن کامل

شورش بختیاری‌ها در سال 1308ش. (شورش علی‌مردان‌خان بختیاری)

در سال 1308ش. شورش گسترده‌ای در میان ایل بختیاری به وقوع پیوست که برای دولت نوظهور پهلوی مشکلاتی جدی ایجاد کرد. این شورش، که توسط یکی از خوانین بختیاری به نام علی‌مردان‌خان رهبری می‌شد، تلفات و خسارات زیادی به ارتش نوپدید رضاشاه وارد آورد و او را وادار کرد سیاست جدیدی در قبال ایل بختیاری در پیش گیرد. دستگیری سران ایل و تضعیف قدرت سیاسی و نظامی آن، با اجرای طرح‌های خلع سلاح و اسکان عشایر، محورها...

متن کامل

ناکامی سیاسی بختیاریها در دوره قاجار و از دست دادن جایگاه خود پس از فتح تهران

هدف این مقاله،بررسی علل ناکامی بختیاریها در دورهء قاجار پیش از فتح تهران و از دست دادن جایگاه‌ سیاسی پس از فتح تهران است.مقاله،با این رویکرد به شرح نخستین شورش بختیاری در زمان قاجاریه، یعنی شورش ابدال خان و اسد خان هفت لنگ،موقعیت این ایل دردورهء فتحعلی شاه،شورش محمد تقی خان‌ چهار لنگ،عوامل شکست شورش او،علل ناکامی و قتل او حسینقلی خان ایلخانی،ساختار ایل بختیاری در زمان‌ وی،منازعات خوانین بختیاری...

متن کامل

تأملی بر شورش منطقة طرهان در سال 1306ش. (شورش علی‌محمدخان غضنفری)

در سال 1306ش. در منطقه طرهان لرستان، شورشی برضد قوای رضاشاه به وقوع پیوست و سرتیپ شاه­بختی فرمانده لشکر غرب، به محاصرة بومیان آنجا درآمد. این رویداد که آخرین شورش ایلی لرستان بر ضد قوای دولتی بود، به رهبری علی‌محمد ‌خان غضنفری (امیراعظم) فرزند نظرعلی­خان، رخ داد. تلاش برای تأسیس دولت مطلقه، رفتار خشونت­آمیز فرماندهان ارتش در اجرای برنامه­های خلع سلاح و اسکان اجباری و بی­توجهی به خلقیات عشایر لر...

متن کامل

شورش صوفیان در ختلان در سال 826 هجری قمری

میرسیدعلی همدانی در سال 773ق/1372م، یعنی دو سال بعد از به تخت نشستن امیرتیمور در فرارود، به ختلان آمده و ساکن شده بود. گذشت زمان و محبوبیت بیش از حد سیدعلی‌ بخل و حسد شیوخ محلی را برانگیخت و موجبات خروج سیدعلی همدانی از ختلان و سفر او به کشمیر را فراهم کرد. بعد از وفات سیدعلی همدانی در سال 786ق/1384م خرقۀ ولایت و جانشینی وی به دامادش، خواجه‌اسحاق، رسید. در بین مریدان خواجه دو نفر، یعنی شیخ‌محمد...

متن کامل

بررسی شورش حسینقلى خان زعفرانلو در قوچان «به انضمام بازخوانى گزارش حسام السلطنه» (1281 ق.)

سیاست قاجاریه در اداره حکومت ایالات و ولایات مبتنى بر به کارگیرى شاهزادگان و امیران دربارى بوده است و پادشاهان قاجار براى ممانعت از افزایش قدرت خوانین و سران ایلات و قبایل، از واگذارى قدرت و حکمرانى مناطق مختلف به حاکمان غیر قاجارى امتناع مى‏ورزیدند. امّا در بعضى موارد به دلیل عدم توانایى شاهزادگان به ناچار حکمرانى بعضى از مناطق هم چون شمال خراسان (که از ترکیب اجتماعى و جمعیتى خاص برخوردار مى‏با...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
گنجینه اسناد

جلد ۲۱، شماره ۲، صفحات ۲۶-۴۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023